Trang

21.6.25

Suy Niệm Về Hiện Tượng Chết , Bhuddhist Reflections On Death, tác giả V. F. Gunaratne, dịch giả Phạm Kim Khánh

Suy Niệm Về Hiện Tượng Chết , Bhuddhist Reflections On Death, tác giả V. F. Gunaratne, dịch giả Phạm Kim Khánh


...
Phải tìm câu trả lời ở xa hơn, ngoài phạm vi của nhà sinh lý học và nhà tâm lý học. Chính nơi đây mà tâm lý học Phật Giáo trở thành hấp dẫn.

 Chính nơi đây mà định luật Nghiệp Báo cũng gọi là định luật Nhân Quả, hay hành động và phản ứng của hành động- đặc biệt thu hút những bộ óc khảo sát và tìm hiểu. 
Chính nơi đây lý Nghiệp Báo đặt chân vào và giải đáp các câu hỏi khác nữa.

 Chính Nghiệp Báo giải thích tại sao ba người cùng sống trong một môi trường mà người này nhiễm độc còn người kia không nhiễm. Chính lý Nghiệp Báo quyết định tại sao ba người cùng đi xuyên qua một đoạn đường trơn trượt mà hậu quả xảy đến cho mỗi người lại khác nhau. Do Nghiệp Báo, mỗi người đi vào cuộc đời như thế nào, không nhiều hơn, không kém hơn. Hoàn cảnh của mỗi người trong đời sống, cùng với những phần vui buồn khác nhau, nhiều hay ít, chỉ là hậu quả của những hành động thiện hay bất thiện trong quá khứ.

 Như vậy ta thấy rằng Nghiệp Báo là một kế toán viên rất chính xác. Mỗi người thêu dệt màng lưới số phận của mình. Mỗi người là vị kiến trúc sư xây dựng tương lai cho mình. Và như Đức Phật dạy trong bộ Anguttara Nikāya (lăng Nhất A Hàm):

"Chúng sanh là chủ nhân của hành động mình. Và hành động là cái thai bào từ trong ấy chúng sanh đuợc sanh ra. Chúng sanh bị trói buộc bằng sợi dây hành động của mình. Hành động là nơi nương tựa. Bất luận hành động nào mà chúng sanh đã làm, thiện hay bất thiện, chúng sanh cũng là kẻ thừa kế, nhận lãnh những di sản của hành động ấy."

Hành động có nhiều loại. Cùng thế ấy phản ứng của hành động cũng nhiều loại. Do đó, nhiều nguyên nhân khác nhau đưa đến cái chết cho nhiều người khác nhau, trong nhiều trường hợp khác nhau. Mỗi nguyên nhân có một hậu quả riêng biệt. Mỗi hành động gây nên một phản ứng riêng biệt. Đó là định luật vĩnh cửu, không bao giờ thay đối. 

Khi Nghiệp Báo được để cập đến như một định luật, ta không nên nghĩ rằng có một quốc gia hay một chánh quyền nào ban hành luật ấy. Điều này hàm xúc ý nghĩ rằng có một người ban hành định luật. Gọi Nghiệp Báo là một định luật vì đây là một tiến tình của hành động luôn luôn diễn tiến theo đúng như vậy. Hành động như thể nào sẽ phải tạo ra hậu quả như thế nào, đúng như vậy, không sai chạy. Bản chất bất di dịch ấy cũng được gọi là định luật. 

Cũng trong nghĩa này mà ta gọi định luật hấp dẫn lực, tức định luật theo đó một trái xoài rụng, từ trên cây rơi xuống đất. Gọi như vậy không có nghĩa là có một quyền lực hay một nhân vật ngoại lai tối thượng nào điều khiển, làm cho trái xoài trên cây phải rơi xuống đẩt, mà chính là bản chất của sự vật, trọng lượng của trái xoài và sức hút của trái đất, làm cho trái xoài rơi rụng. 
Một lần nữa, đây là tiến trình bất di dịch của hành động. Trong lẫnh vực đạo đức, giữa người và người, định luật nhân quả cũng tác động cùng một thế ẩy, và được gọi là định luật Nghiệp Báo (Kamma Vipāka). Định luật này không tùy thuộc nơi quyền lực độc đoán nào từ bên ngoài, mà nằm trong chính bản chất của sự vật theo đó hành động như thế nào phải đưa đến hậu quả như thế nào. Do đó sự kiện sanh hay tử của con người cũng như sự kiện một cái cây mọc lên rồi tàn rụi, không phải là hậu quả của một quyền lực ngoại lai. Nó cũng không phải là sự rủi may suông. Không có cái gì có thể gọi là sự may rủi. Thế gian không thể do sự rủi may vô trật tự chi phối. Điều này không thể tưởng tượng được. Mỗi hoàn cảnh, mỗi điều kiện, là giai đoạn hậu quả của những hoàn cảnh và điều kiện trước đó. Nhưng ta thường đố hết cho sự rủi may mỗi khi không thể tìm ra nguyên nhân.
...

Suy Niệm Về Hiện Tượng Chết , Bhuddhist Reflections On Death, tác giả V. F. Gunaratne, dịch giả Phạm Kim Khánh
Chỉ đến chừng ấy, ánh sáng chân lý môi bật sáng để cho ta thấy rằng không có ai đang chết cả mà chỉ có một tiến trình của sự chết, cũng giống như không có ai đang sống mà chỉ có tiến trình của sự sống.



Như vậy, nếu cơ thể vật chất, hay "sắc", chi là một danh từ để diễn đạt sự phối hợp của những yếu tố luôn luôn biến đổi, và cùng thế ấy, tâm hay "danh" chỉ là một danh từ để diễn đạt dòng trôi chảy của nhửng tư tưởng liên tục nối tiếp, thì sự phối hợp "tâm-vật-lý", danh-sắc, gọi là con người, không thể là một đơn vị nguyên vẹn thường còn và không biến đổi mà chi là một danh từ, một phương tiện quy đúng một cách quy ước, chế định, bởi vì chúng ta đồng ý với nhau dùng những ngôn từ ấy để diễn đạt những điều như vậy, và bởi vì xuyên qua các giác quan, chúng ta thấy chiếc xe đạng di chuyển và một người đang đi. 
Trong thực tế và theo ý nghĩa cùng tột, chỉ có sự di chuyển, chỉ có sự đi. Do đó sách Thanh Tịnh Đạo (Visuddhi Magga) ghi nhận: 

"Không có người hành động, chỉ có hành động, Ngoài sự chứng nghiệm không có người chứng nghiệm.
Chỉ có những thành phần cấu tạo luôn luôn trôi chảy,
Đó là quan kiến thực tiễn và chân chánh."
...

Chỉ đến chừng ấy, ánh sáng chân lý môi bật sáng để cho ta thấy rằng không có ai đang chết cả mà chỉ có một tiến trình của sự chết, cũng giống như không có ai đang sống mà chỉ có tiến trình của sự sống.


- nguồn: "Suy Niệm Hiện Tượng Chết" là bản dịch từ nguyên tác "Reflections On Death" của tác giả V. F. Gunaratne. Đạo hữu Phạm Kim Khánh, một dịch đầu

Ebook: Suy Niệm Về Hiện Tượng Chết , Bhuddhist Reflections On Death, tác giả V. F. Gunaratne, dịch giả Phạm Kim Khánh







Xem thêm:
Sách đọc nhiều
Bài đọc nhiều

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Vui lòng viết Tiếng Việt. Có dấu.
Nhận xét luôn luôn được kiểm tra trước khi xuất bản. :). Vì vậy bạn đừng cố SPAM
Cảm ơn bạn