Một Internet troll, hay đơn giản là troll trong tiếng lóng Internet, là người đăng các thông điệp gây tranh cãi tại một cộng đồng trực tuyến, chẳng hạn diễn đàn thảo luận trực tuyến, với mục đích đặt bẫy để những người dùng khác bị xúc động hay kích động và phản ứng lại. Định nghĩa rộng hơn của khái niệm troll là người đăng các thông điệp với mục đích chính là phá rối hoặc phá vỡ một cộng đồng Internet.
Ban đầu, phiên bản Web của một troll một ám chỉ một kỹ thuật đánh cá. Trong câu cá, troll là để kéo một đường dây đánh cá theo sau một chiếc thuyền đang di chuyển nhằm thu hút sự chú ý của một con cá nào đó để chúng cắn mồi. Troll trên web là rất tương tự - troll cố gắng tìm mọi cách để thu hút sự chú ý của nạn nhân vào trả lời cho các câu hỏi vô nghĩa hoặc một báo cáo. Mục tiêu troll Web là để chọc tức các nạn nhân, tạo niềm vui cho chúng.
Thuật ngữ này lần đầu tiên xuất hiện và được phổ biến trên các diễn đàn của Usenet. Usenet là một mạng lưới máy tính đã được phân loại, gọi là newsgroups. Mỗi một newsgroup bao gồm một chủ đề chung. Mạng lưới này có thể gọi là một người anh em họ của World Wide Web, đã diễn ra trong vòng hơn một thập kỷ. Mọi người có thể truy cập vào các newsgroup của Usenet để thảo luận về các chủ đề và chia sẻ thông tin hay các tập tin. Usenet troll ban đầu là kẻ đã cố gắng để thu hút nạn nhân vào việc lãng phí thời gian trong các cuộc thảo luận offtopic hoặc những tranh luận gây bực mình.
Ngày nay, thuật ngữ troll đã được định nghĩa rộng hơn. Một troll có thể là bất cứ ai có mục đích quấy rầy các cuộc giao tiếp hay làm hỏng tâm trạng của người khác khi họ trực tuyến. Điều này thường xảy ra trong các môi trường trực tuyến như các diễn đàn, bảng tin và các phòng chat. Ngoài ra, vẫn có những phân loại nhỏ hơn của troll thuộc các khu vực khác. Bạn có thể tìm thấy troll ở khắp mọi nơi, từ ý kiến trên YouTube tới các trò chơi trực tuyến video.
Không phải tất cả troll được tạo ra đều giống nhau. Trong khi một số troll tìm niềm vui trong việc kích người khác cho đến khi người đó rơi vào khủng hoảng, những người khác thậm chí còn không nhận ra rằng hành vi của họ mang tính phá hoại. Đôi khi, người ta chỉ đơn giản là thô lỗ và hung hăng mà không có ý hành xử như một troll – nhất là khi họ không đồng ý với chủ đề của cuộc hội thoại nào đó. Thậm chí, chính bạn cũng có thể vô ý trở thành một troll. Tuy nhiên, nếu bạn biết được những chiến lược mà troll dùng để gây ra rắc rối, bạn có thể tránh được việc biến mình thành một troll. Có nhiều cách để bạn thể hiện bản thân mà không dẫn đến việc bị những người khác buộc tội bạn là một troll gây rối.
Hãy cũng điểm qua những kiểu troll khác nhau mà bạn có thể đối mặt trên Internet.
Internet Troll là gì?
Cũng giống như mọi người gọi bất kì một malware là virut máy tính, rất dễ để mọi người có thể gọi bất kì người hay gây rối, có ý phá hoại trực tuyến là một troll. Sau đây là bảng danh sách một số troll.
Chú ý:
Một số troll thích làm một ai đó cáu lên, tới mức họ có thể lăng mạ troll đó. Nó được gọi là flame baiting. Nếu có nhiều người cảm thấy bực bội, cuộc hội thảo sẽ trở thành flame war. Tại thời điểm đó, hội thảo sẽ bị thay thế bởi một cuộc lăng mạ.
• Kiểu troll này bắt đầu từ Usenet troll. Usenet troll sử dụng một số chiến lược khác nhau để ngăn chặn hội thảo trực tuyến. Một thủ đoạn hay được sử dụng là gửi một thông báo tới một vài newsgroup. Điều này sẽ làm tăng khả năng troll sẽ bị “cắn” bởi một nạn nhân nào đó. Bằng cách gửi những thông báo offtopic tới các nhóm khác nhau, troll sẽ có nhiều cơ hội hơn trong việc làm phiền mọi người.
• Rất nhiều troll tìm thấy niềm vui trong việc đăng cử những thành viên mới trong forums hay phòng chat, được gọi là newbies. Chúng sẽ đặt những câu hỏi không đầu mối cho tới khi cuộc hội thảo bị sụp đổ. Những troll này thường cố gắng thể hiện mình trong sạch. Mục tiêu của chúng là khích ai đó để họ bắt đầu lăng mạ. Sau đó, những kẻ xấu tính này chuyển sang người khác và buộc tội người này đã không công bằng trong khi chúng vẫn giữ vai trò của một nạn nhân vô tội.
• Một số troll không vòng vo, chúng đi thằng vào việc lăng mạ. Những troll này rất dễ để nhận ra với những ngôn từ có tính chất kích động.
• Sneaky Troll đôi khi sẽ xuất hiện như những người thực sự quan tâm đến chủ đề nào đó trước khi đăng một message phá hoại các cuộc thảo luận. Điều này rất phổ biến trong các diễn đàn chính trị - một người có quan điểm trái ngược có thể giả vờ là anh ta rất thông cảm với các thành viên khác trong cộng đồng, đồng thời lại gửi những tin nhắn và chủ đề mang tính chỉ trích quan điểm của họ. Ví dụ, chúng có thể nói, "Tôi thực sự thích chính trị gia X, nhưng bạn có nghĩ rằng cô ấy thực sự có khả năng về chính sách đối nội?" Mục tiêu của troll này là để mở ra những nghi ngờ trong cộng đồng và mở rộng nó. Những kẻ xuất hiện dưới một diện mạo khác thường được biết đến với tên gọi sock puppets.
• Colluding troll là những kẻ hoạt động cùng nhau để cùng tạo sự hỗn loạn. Một troll thành viên có thể sử dụng chiến thuật troll cổ điển trong khi kẻ khác lại trá hình là những thành viên bình thường trong cộng đồng trực tuyến. Những troll cải trang sẽ bảo vệ ý kiến của troll phá hoại kia và cho rằng người đó thực sự cố gắng muốn đóng góp cho cuộc hội thảo. Một chiến thuật khác là đẩy ai đó trong cộng đồng trực tuyến mâu thuẫn với người khác. Kẻ xấu sẽ làm việc này bằng cách đăng tải những tin nhắn tới một cộng đồng với chức danh là thành viên của một cộng đồng khác và ngược lại. Mục tiêu của chúng là gây nên một cuộc chiến trực tuyến giữa 2 cộng đồng - nạn nhân của chúng.
• Griefers là một dạng cụ thể của troll. Một Griefer là người thích đăng nhập vào các game trực tuyến và hủy hoại điểm kinh nghiệm của người chơi khác. Có rất nhiều chiến thuật mà griefer sử dụng: lăng mạ, giết đội và gian lận là những phương pháp chủ yếu. Những kẻ griefer thường quan tâm nhiều hơn đến việc gây phiền toái hơn là chơi game.
Troll thực sự gây phiền hà và làm chúng ta mất tập trung. Đó chính là mục tiêu của chúng. Tuy nhiên, bạn có thể ngạc nhiên khi có những cộng đồng cho phép hoặc thậm chí là mời chào troll tham gia. Hãy thử tìm hiểu!
Câu lạc bộ Troll trực tuyến
Các cộng đồng trực tuyến thường có một đội ngũ những người quản trị hoặc người kiểm duyệt giúp giữ an toàn cũng như đảm bảo cho cộng đồng hoạt động tốt. những quản trị viên này thường cấm troll truy cập nếu chúng có dấu hiệu hoặc đã có hành động phá hoại. Cộng đồng troll hiếm khi cấm các thành viên. Thậm chí, một số trang này còn chào đón những kẻ vừa mới bị cấm ở một cộng đồng nào đó. Thông thường, người đứng đầu của một cộng đồng tuyên bố rằng họ trân trọng ngôn luận tự do hơn là các thành viên hoặc cấm một ai đó.
Những cộng đồng này hoạt động như thế nào? Nhìn chung, nhiều người trong số chúng có những diễn đàn với những câu truyện cười, nội dung khiêu dâm và thảo luận về các hành động troll. Trolls sẽ có cơ hội khoe khoang về những chiến tích của mình, kết nối tới các cuộc thảo luận với ngọn lửa chiến tranh đã được bùng phát bởi chúng. Đôi khi trolls sẽ gây ra một cuộc rối loạn làm cho toàn thể cộng đồng ngừng hoạt động. Một số trolls còn thi với nhau để xem phải mất bao lâu trước khi người quản trị cấm chúng từ một cộng đồng nào đó. Người chiến thắng có thể là kẻ trụ được trong một cộng đồng trong thời gian dài nhất nhưng cũng có thể là kẻ bị người quản trị cấm trong thời gian ngắn nhất.
Troll cũng sử dụng các diễn đàn để bàn luận về trang mà chúng vừa bị cấm. Thông thường, chúng thảo luận thì ít mà buộc tội hay lăng mạ trực tiếp tới diễn đàn vừa mới cấm chúng trước đó. Chúng còn có thể dùng diễn đàn đó để tổ chức một cuộc tấn công tới các diễn đàn khác.
Trong khi một số cộng đồng trực tuyến được xây dựng và điều hành bởi troll, có một số ít các forum khác có sự đồng thuận với những kẻ gây rối này mà không phải được thiết kế bởi cộng đồng troll. Một trong số các trang web đó là 4chan. Trang 4chan thực chất là một bảng thông báo trực tuyến dựa theo hình ảnh. Ngày nay, chủ đề chính của 4chan là văn hóa và phim hoạt hình Nhật Bản, cùng với một số những mục khác. Khi 4chan bắt đầu, nó giống như một bảng thông báo, nơi mọi người có thể đăng tải bất kì điều gì. Chính điều này đã giúp 4chan trở nên phổ biến - một kênh Random.
Hoạt động trên kênh Random là không thể đoán trước được. Nhiều bài viết có chứa ngôn ngữ thô tục, hình ảnh có nội dung khiêu dâm hoặc bạo lực. Những người đăng tải là vô danh, có nghĩa là họ không phải chịu trách nhiệm về nội trong diễn đàn này. Không cần để tạo tài khoản đăng nhập hoặc đăng ký nào cả - bạn có thể truy cập vào kênh và đăng bất cứ điều gì bạn muốn. Kết quả là, hành vi phá hoại kiểu troll xuất hiện nhiều trên kênh này.
Một số Internet Troll nổi tiếng
Kênh 4chan đã sản sinh ra một loạt các nhóm đang phát triển được gọi là Anonymous. Mục đích tự xưng của Anonymous là chúng đang mang ánh sáng đến từ Giáo hội tôn giáo khoa học. Chúng khẳng định rằng khoa luận giáo (Scientology) đã sử dụng những chiến thuật lôi cuốn và nguy hại để có thể thu hút các thành viên mới và giữ kín thông tin về tổ chức. Các hoạt động của Anonymous đã vượt ra khỏi thể giới trực tuyến khi đã có một vài cuộc biểu tình ở các thành phố trên thế giới. Mặc dù điều này là hợp lệ, rất nhiều người biểu tình đã đeo mặt nạ hoặc vẽ sặc sỡ lên mặt để tránh bị nhận dạng.
Một số người trong Anonymous sử dụng thủ đoạn troll để “đặt mồi” các luận giáo viên. Nhưng nhìn chung, các thành viên của Anonymous nói rằng họ không muốn sử dụng những kiểu hành động như vậy để đạt được mục tiêu. Theo nhận định của giáo hội tôn giáo khoa học, Anonymous là một mạng lưới những người sử dụng các thủ đoạn giống như những kẻ khủng bố.
Anonymous thực chất cũng chỉ là nạn nhân của troll bởi chúng không có người lãnh đạo. Troll đã đăng tải các video, bài viết dưới tên Anonymous mà đúng ra những video, bài viết này không thuộc quan điểm của Anonymous. Một số người tự xưng Anonymous có thể cho rằng những người thuộc khoa luận giáo đang giữ một số thông báo. Những lời kết tội từ một tổ chức này sẽ kéo theo kết tội từ một tổ chức khác và vấn đề se trở nên khó kiếm soát cũng như rất khó để tìm ra ai đã nói.
Một số troll đã sử dụng Craigslist, một dịch vụ quảng cáo trực tuyến nối tiếng, để tiếp tay cho các hoạt động tội phạm. trong một trường hợp ở Washington và một vụ khác ở Oregon, có kẻ đã đăng những quảng cáo giả trên Craigslist thông tin về nhà cửa cũng như tài sản của một người. Trong cả 2 trường hợp, quảng cáo này đã thông báo rằng chủ sở hữu ngôi nhà cảm thấy nhàm chán, muốn thoát khỏi mọi thứ và mọi người có thể đến lấy bất kì thứ gì họ thích. Kết quả thực sự nghiệt ngã, chủ sở hữu ngôi nhà về nhà để thấy đồ đạc của họ đã “ra đi” cùng với tài sản bị phá hoại.
Các điều tra viên đã bắt giữ những kẻ liên quan tới cả 2 vụ trên. Vụ việc ở Washington dường như là do thù hằn gia đình khi cháu gái của chủ nhà thừa nhận đã đăng quảng cáo (Nguồn: TG Daily). Đối với vụ ở Oregon, cảnh sát đã bắt giữ Amber và Brandon Herbert khi nghi ngờ chúng đã đăng quảng cáo. Sau đó, Amber đã thừa nhận mình đã đăng quảng cáo giả để che đậy một vụ trộm trước đó tại chính gia đình người bị hại (nguồn: KGW News).
Một vụ khác trên Craigslist là Jason Fortuny đã đăng tải quảng cáo giả về cá nhân đã làm điên đảo mạng trực tuyến. Anh ta đã đăng tải thông tin là một phụ nữ đang tìm kiếm bạn trai. Anh ta đã nận được hơn 100 hồi đáp và đăng tải chúng lên một trang blog cùng với ảnh, địa chỉ email cùng với thông tin cá nhân khác. (Nguồn: The New York Times).
Đôi khi, troll còn là hacker. Không phải tất cả hacker đều đội chung một lốt. một số kẻ đã sử dụng kiến thức của mình để dò code và chương trình để biết được cách thức hoạt động. Sau đó, chúng có thể tạo ra một ứng dụng của chúng dựa trên cách thức hoạt động của các ứng dụng khác, hoặc chỉnh sửa code để tạo ra một chương trình với một số tính năng mới. Một số khác thì dò tìm code để phá hoại. Chúng là những hacker, những kẻ chuyên phá hoại mạng, hay là những crackers, những kẻ không chỉ phá hoại hệ thống mà còn ăn cắp thông tin, phá code.
Giúp đỡ nhận dạng và đối phó với Internet Troll
Bước đầu tiên để đối mặt với troll là học cách nhận dạng chúng. Một số điều sau đây có thể là dấu hiệu giúp bạn nhận diện chúng:
• Ai đó hay hỏi cùng một câu hỏi và chỉ khác ở cách dùng từ? Ai đó luôn lờ đi những gợi ý hay phản bác của các thành viên khác trong cộng đồng? Nếu cộng đồng có những câu hỏi hay được hỏi (FAQ), người này thường từ chối đọc chúng?
• Ai đó luôn đăng tải những lời bình, nhận xét mang tính chất kích động mà không có căn cứ?
• Ai đó có thói quen đăng tải những thông báo, tin nhắn với từ ngữ có nội dung lăng mạ và thô tục?
• Ai đó trả lời các thành viên khác theo cách tiêu cực, phê phán?
• Ai đó đăng tải những tin nhắn off-topic? Người này đơn thuần chỉ muốn lôi kéo sự chú ý hơn là thảo luận?
• Ai đó muốn gợi lại những cuộc thảo luận, đối thoại cũ đã từng gây tranh cãi trong cộng đồng? Một số troll thường lôi lại những chuyện cũ để gây bất đồng trong một nhóm, tổ chức.
• Khi đối mặt với phản biện, kẻ tình nghi này chỉ chú ý vào việc thay đổi chiến thuật hơn là trả lời các câu hỏi của những thành viên khác?
Nếu câu trả lời cho những câu hỏi này là có, nghĩa là bạn đang đối mặt với một kẻ chuyên gây rắc rối, một troll. Nếu là thành viên của cộng đồng cố ý gây rối thì lại khác bởi có rất nhiều thời điểm, ngay cả những thành viên tốt trong cộng đồng có thể trở thành một troll. Nhưng nếu có một thành viên mới luôn đặt ra những câu hỏi hay hành động như trên, nghĩa là bạn đang phải đối mặt với một troll thực sự.
Bạn có thể làm gì? Nếu chỉ là thành viên của một cộng đồng nào đó, tốt nhất là bạn nên tránh những troll này đi. Mục tiêu của troll luôn là phá hoại và quấy rầy các thành viên trong cộng đồng. Bằng cách lờ những troll này đi, bạn đã từ chối chiến thắng của chúng. Có một cụm từ được dùng nhiều ở Usenet những ngày đầu bị troll tấn công: “Đừng cho troll “ăn”. Troll thích sự chú ý – lấy đi sự mục tiêu của chúng sẽ làm chúng chán nản và chuyển sang cộng đồng khác”.
Nếu bạn là một quản trị viên của một cộng đồng trực tuyến, bạn sẽ có thêm sự lựa chọn. một là bạn có thể cấm những người này khỏi cộng đồng. Đôi khi đó lại là mục đích của chúng như đã nói ở trên. Tuy nhiên, bạn không nên quan tâm tới việc đó, hãy tập trung vào cộng đồng của bạn cũng như các thành viên chính thức của cộng đồng.
Nếu bạn cho rằng troll không cố ý gây xung đột trong cộng đồng, bạn có thể chọn cách khác. Hãy khen ngợi chúng, cảm ơn họ đã tham gia vào diễn đàn. Yêu cầu troll này tham gia thảo luận và bày tỏ quan điểm. Nếu họ vẫn cố gắng gây mâu thuẫn, đây là phản ứng trái ngược mà chúng muốn. Mặt khác, nếu một người không cố ý trở thành một troll, người này có thể trở thành một thành viên tốt của cộng đồng.
Điều quan trọng mà bạn cần phải nhớ là giữ bình tĩnh và lịch sự. Nếu bạn mất bình tĩnh, troll đã thắng và bạn sẽ bị làm tên hề trong trò đùa của chúng. Một số troll không để bạn yên, chúng chuyển sang các cộng đồng khác và khoe khoang về cách chúng biến bạn thành trò hề như thế nào. Vì vậy, không nên cho chúng thỏa mãn.
Lý do để troll
Một số người gây rối người khác do sự thù hằn cá nhân, gần giống như cyberbullying – nạn côn đồ internet. Kẻ troll sẽ quấy rối nạn nhân ở các cộng đồng trực tuyến khác nhau, sử dụng địa chỉ email của nạn nhân để đăng kí spam email hoặc thậm chí là thủ vai nạn nhân để làm mất uy tín của họ. Trong số những trường hợp thù hằn cá nhân trong gia đình như vụ ở Washington, kẻ troll có thể đăng tải thông tin lên mạng, trực tiếp dẫn đến một số hệ quả khó lường.
“Tôi làm bởi vì tôi thích”: Một số troll cho biết chúng làm hại mọi người chỉ bởi sự thích thú. Có thể gọi là lulz – một dạng của "laugh out loud" hay LOL (cười to lên nào).
Một số troll khác lại muốn tiến cử ý kiến riêng của mình bằng cách “đào bới” một cộng đồng trực tuyến. Ví dụ dễ tìm thấy nhất là trên các diễn đàn chính trị. Tên troll sẽ sử dụng các thủ đoạn khác nhau để phá hoại một cuộc thảo luận hoặc can ngăn các thành viên trong cộng đồng ủng hộ một ai đó.
Tuy nhiên, những kẻ hay gây rối như troll thường không có ý kiến riêng hay thù hằn với ai. Đối với chúng, mục tiêu chỉ là chống lại mọi người và xây dựng danh tiếng cho chúng như một kẻ hay gây rối.
Mattathias Schwartz của thời báo The New York Times đã phỏng vấn một số troll. Họ đã đưa ra hàng loạt lý do để troll nhưng tựu trung lại cũng chỉ là muốn biến mọi người trở thành nạn nhân. Một số cho rằng chúng muốn dạy cho mọi người một bài học về thế giới trực tuyến nguy hiểm như thế nào. Nói theo cách khác, họ làm thế là tốt cho nạn nhân. Ngoài ra, còn một số kẻ biện hộ cho hành động của mình bằng cách kể lể ngày xưa chúng sống khổ sở như thế nào.
Chính bản chất của Internet cũng có thể là nguyên nhân. Internet tạo điều kiện cho mọi người ẩn. Điều này có nghĩa là người sử dụng ít khả năng bị nhận dạng khi họ trực tuyến.
Đôi khi, troll lại biến hành động của chúng thành trò vui. Trong Encyclopedia Dramatica, wiki phổ biến đối với các troll, có một bài viết cho rằng hiệp hội tâm lý Hoa Kỳ (American Psychiatric Association) sẽ bao gồm “rối loạn nhân cách của troll internet” trong lần xuất bản Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (định nghĩa và tên gọi của bệnh trạng). Bài viết này sau đó đã được liệt kê vào danh sách tiêu chí chẩn đoán cho sự rối loạn.
Bản chất của troll đã khiến chúng khó khăn trong việc kiềm chế. Khi nào chúng trở nên dối trá? Chúng tin rằng chúng là ủy viên ủy ban trật tự hay thiên thần bảo vệ trực tuyến hay chúng chỉ muốn khai thác của người khác làm lợi cho riêng mình? Có bao nhiêu trẻ vị thành niên hay thanh niên? Không thể biết được chắc chắn điều này mặc dù mọi người có thể đoán hoặc nói chung chung.
Tốt hơn hết là bạn nên tránh gây gổ với những kẻ gây rối trực tuyến. điều này sẽ giúp bạn tiết kiệm được thời gian cũng như không làm bạn thất vọng. thậm chí, nó còn giúp chúng ta chọc tức lại được những kẻ xấu tính này.
