BAT LAU DUNG LAAI

Phanblogs BAT LAU DUNG LAAI

(tiếng Trung: 不漏洞拉; Việt bính: bat1 lau6 dung6 laai1) là một cụm từ tiếng Quảng Đông bị dùng sai, nhằm phiên âm cho cụm từ tiếng Việt Bắt đầu từ nay. Đây là một cụm từ vốn được sử dụng để bắt đầu một thông cáo dịch vụ công cộng bằng tiếng Việt trên radio tại Hồng Kông vào cuối thập niên 1980 và đầu thập niên 1990. Tần số phát sóng (gần một lần mỗi giờ) cho phép nhiều người Hồng Kông học được cụm từ Việt Nam này mà không biết ý nghĩa thực tế của nó. Nó thường bị nhầm lẫn như một lời chào, và cụm từ này cuối cùng trở thành một phép ẩn dụ nổi tiếng cho người Việt Nam, nhưng nó cũng có thể bị người Việt Nam ở Hồng Kông coi như một sự xúc phạm. Thông cáo này cũng được phát cho người Việt đang trú ngụ trong các trung tâm giam giữ ở Hồng Kông, như Trung tâm giam giữ Chi Ma Loan

Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, rồi tiếp đến là Chiến tranh biên giới Tây Nam và Chiến tranh biên giới phía Bắc, một làn sóng thuyền nhân rất lớn rời Việt Nam. Với tin tức về thuyền nhân phải đương đầu với sóng gió Biển Đông và hải tặc, dư luận quốc tế rất thông cảm với thân phận của những người này. Nhiều quốc gia hứa sẽ nhận những người thuyền nhân này và họ được tự động xem là người tị nạn theo công ước quốc tế.

bat lau dung laai

Vào năm 1988, chính phủ thuộc địa Hồng Kông chấp hành chính sách Kế hoạch Hành động Toàn diện (Comprehensive Plan of Action - CPA), nhằm ngăn chặn số thuyền nhân có nguồn gốc từ Đông Dương, sau khi chế độ cộng sản lên cầm quyền ở Việt Nam và Lào. Sau thời hạn chót là 16 tháng 6 năm 1988, những thuyền nhân Đông Dương đến Hồng Kông không còn được tự động xem là người tị nạn. Họ phải được phỏng vấn và sàng lọc trước khi được công nhận là người tị nạn. Những người không được công nhận là tị nạn bị trục xuất về Việt Nam và Lào theo một chương trình hồi hương có trật tự và được giám sát.[3]

Một trong những cách để chính quyền Hồng Kông thông báo chính sách này là dùng Radio Television Hong Kong (RTHK), một công ty phát thanh được điều hành với sự tài trợ của Chính phủ. Chính phủ dự định sử dụng thông cáo truyền thanh này để thông báo cho thuyền nhân Đông Dương rằng họ có thể bị đưa về nước và không khuyến khích họ đến Hồng Kông.

Thông cáo trên radio được phát thanh nhiều lần mỗi ngày. Tuy người Hồng Kông không hiểu tiếng Việt, nhiều người nhớ được thông cáo vì nghe thông cáo này nhiều lần.

Nội dung
Thông cáo bắt đầu với một câu nói bằng tiếng Quảng Đông, ngôn ngữ phổ biến tại Hồng Kông.

"香港[政府]對越南船民已經實施甄別政策。跟住嗰段越南話廣播，就係向佢哋講述呢個政策嘅內容。"
Nghĩa là:

"Chính phủ Hồng Kông đã chấp hành "Kế hoạch Hành động Toàn diện" đối với thuyền nhân Việt Nam. Thông cáo tiếng Việt sau đây sẽ giải thích cho họ chính sách này..."
Đoạn thứ hai nói bằng tiếng Việt với giọng Quảng Đông.

"Bắt đầu từ nay, một chính sách mới về thuyền nhân Việt Nam đã được chấp hành tại Hồng Kông. Từ nay về sau, những thuyền nhân Việt Nam kiếm cách nhập cảnh Hồng Kông với thân phận những người di tản vì vấn đề kinh tế sẽ bị coi là những người nhập cảnh phi pháp. Là những người nhập cảnh phi pháp, họ sẽ không có chút khả năng nào để được đi định cư tại nước thứ ba, và họ sẽ bị giam cầm để chờ ngày giải về Việt Nam."
Sau đó là đoạn kết thúc bằng tiếng Quảng Đông:

"剛才嗰段越南話廣播，係向企圖進入香港嘅越南船民，講述香港對佢哋實施嘅甄別政策。"
Nghĩa là:

"...Thông cáo bằng tiếng Việt vừa phát thanh giải thích chính sách "Kế hoạch Hành động Toàn diện" mà chính phủ Hồng Kông chấp hành đối với thuyền nhân Việt Nam muốn nhập cảnh Hồng Kông."
Sử dụng để chỉ đến người Việt
Thông cáo này được phát thanh nhiều lần trên RTHK, một trong những đài radio với nhiều thính giả nhất tại Hồng Kông. Vì thông cáo này sử dụng một ngôn ngữ nước ngoài, nó đã thu hút sự chú ý của rất nhiều khán thính giả người Hồng Kông. Dần dần, nhiều người Hồng Kông đã nhớ được cụm từ đầu tiên là "bắt đầu từ nay". Họ thường phiên âm thành "北漏洞拉" (bak1 lau6 dung6 laai1) hay "不漏洞拉" (bat1 lau6 dung6 laai1), mặc dù cách phát âm tiếng Việt miền Bắc gần với cách phát âm của cụm "不度隊泥" và của miền Nam gần với cụm "北逗隊奶" hơn. Khi ngày càng có nhiều người Hồng Kông học được cụm từ tiếng Việt này, họ bắt đầu sử dụng cách chuyển ngữ bằng tiếng Quảng Đông này để đại diện cho người Việt Nam.

Bối cảnh của cụm từ này còn đang là chủ đề gây tranh cãi. Mặc dù có thể một số người Việt Nam ở Hồng Kông sẽ nói đùa rằng "I'm going to Bắt đầu từ nay", có nghĩa là tôi sẽ đến Việt Nam, đôi khi nó bị coi là xúc phạm. Tuy nhiên, như nhiều thuyền nhân Việt Nam ở Hồng Kông có gốc Trung Quốc và thường là người Quảng Đông, cụm từ hiếm khi được coi là "phân biệt chủng tộc". Một số người Hồng Kông không biết ý nghĩa và bối cảnh của cụm từ tiếng Việt này nghĩ rằng nó có ý nghĩa tích cực như "sawatdee" (câu chào trong tiếng Thái Lan), hay như "bạn thân yêu", "chào đồng chí", "các bạn thân mến", hoặc thậm chí "xin chào". Nếu họ sử dụng cụm từ tiếng Việt để chào đón một người Việt Nam, người Việt Nam có lẽ sẽ cảm thấy bị xúc phạm, hoặc không hiểu chuyện gì đang xảy ra.